ZAMEK W WILNIE

Zespół zamkowy w Wilnie składał się z trzech części: zamku Górnego, Dolnego i Kreivoji. Pierwotny, drewniany zamek górny wzniesiono na szczycie wzgórza zwanego dzisiaj Górą Zamkową lub Górą Giedymina, około X wieku. Prawdopodobnie w XIII wieku książę Giedymin wzniósł na miejscu drewnianej murowaną warownię z basztami. W XIV wieku był on wielokrotnie atakowany przez Krzyżaków, ale nigdy nie został całkowicie zdobyty. Jedynie w 1390 roku zdołali oni zdobyć i zniszczyć Kreivoji znajdujący się na górze Pilkasis. Wielki książę Witold, po pożarze z 1419 roku, poddał Zamek Górny zasadniczej przebudowie i rozbudowie, która trwała do 1422 roku. Powstał wtedy okazały gotycki pałac kryty zieloną dachówką, z wielką salą na drugim piętrze o wymiarach 10 x 30 metrów. W II połowie XVI wieku zamek utracił swe znaczenie na rzecz Zamku Dolnego. Od czasów Aleksandra I Jagiellończyka mieściły się w nim ludwisarnia i więzienie. Zygmunt II August odnowił budynek i umieścił w nim swoją bibliotekę. Zamek Górny został zniszczony w czasie najazdu moskiewskiego w latach 1655-61. Odbudowany został częściowo pod koniec XVIII wieku, wtedy też rozebrano dwie baszty. Częściowo zachowaną trzecią basztę, zwaną dziś Basztą Giedymina, w 1830 roku podwyższono o drewnianą nadbudówkę. W 1930 roku zmieniono ją na murowaną. Baszta została częściowo zniszczona w czasie II wojny światowej a odbudowano ją w latach 1956-60 z przeznaczeniem na Muzeum Zamku Wileńskiego. Zachowana do dzisiaj baszta Zamku Górnego jest jednym z symboli Wilna. W tej trójkondygnacyjnej, ośmiokątnej zbudowanej z cegły baszcie mieści się dziś muzeum poświęcone systemowi średniowiecznych wileńskich fortyfikacji, wystawione są też miecze, zbroje i stare monety. Jednak warto przede wszystkim wspiąć się na basztę dla wspaniałych widoków na.

Zamek Dolny w XIII wieku składał się z drewnianej zabudowy. Na przełomie XIII-XVI wieku otoczono go kamiennymi murami i wieżami, które były kilkakrotnie przebudowywane. Większość średniowiecznej zabudowy uległa zniszczeniu. W późniejszym czasie najważniejszymi obiektami na terenie Zamku Dolnego były: Katedra i Pałac Władców. Pałac powstał za panowania Aleksandra Jagiellończyka w stylu późnogotyckim. Zygmunt I Stary przebudował obiekt w stylu renesansowym. Przy budowie pracowali architekci: Bartolommeo Berrecci, Bernardino Zanobi de Gianotis i Benedykt Sandomierzanin. Za panowania Zygmunta II Augusta dobudowano w 1544 roku skrzydło zwane Pałacem Nowym. Pracami kierował Giovanni Cini przy udziale Giovanniego Marii Mosca Padovano i Filippo Bartolommeo da Fiesole. Spełniał on rolę pałacu wielkoksiążęcego i rezydencji królów Rzeczpospolitej Obojga Narodów. W 1610 roku podczas pobytu Zygmunta III Wazy pałac spłonął, po czym został odbudowany w stylu manierystycznym. W 1624 roku został przebudowany pod kierunkiem Costante Tencalla w stylu wczesnobarokowym. Pałac Zamku Dolnego został zniszczony przez Rosjan w czasie najazdu w latach 1655-61 i nie odbudowany popadał w coraz większą ruinę. Po III rozbiorze Polski w 1795 roku jego pozostałości zostały rozebrane przez władze carskie. Zachował się jedynie fragment skrzydła wschodniego sprzedany żydowskiemu kupcowi Abrahamowi Schlossbergowi, który przebudował je na dom mieszkalny. Po powstaniu listopadowym budynek przejęły władze carskie, które przekształciły teren w twierdzę. Zamek w okresie swojej świetności miał kształt nieregularnego pięcioboku z najbardziej reprezentacyjnymi trójkondygnacyjnymi skrzydłami: wschodnim i południowym, przy którym od strony dziedzińca znajdowały się krużganki arkadowe. Cały gmach zwieńczony był renesansową attyką. W 2001 roku Sejm litewski podjął decyzję o odbudowie Zamku Dolnego z przeznaczeniem na siedzibę prezydenta i muzea. 6 lipca 2009 roku uroczyście otwarto odbudowany Zamek. Po odbudowie, wnętrza skrzydła wschodniego otrzymały wystrój gotycki, skrzydła południowego renesansowy, natomiast skrzydła południowo-zachodniego wczesnobarokowy. W skład Zamku Dolnego wchodziły również Stary i Nowy Arsenał. Stary Arsenał wybudowano w XV wieku. Został przebudowany i powiększony za panowania Zygmunta I Starego i Zygmunta II Augusta. W XVII wieku gmach ozdobiono renesansową attyką. W tym czasie w arsenale przechowywano około 180 armat. W czasie II wojny światowej został całkowicie zniszczony, a po wojnie odbudowany. Obecnie w arsenale mieści się Muzeum Sztuki Użytkowej. Nowy Arsenał został wzniesiony w XVIII wieku na rozkaz hetmana wielkiego litewskiego Michała Kazimierza Ogińskiego na pozostałościach dawniejszych budynków zamkowych. W XIX wieku mieściły się w arsenale koszary wojskowe. Podczas II wojny światowej budynek został uszkodzony. Renowacje przeprowadzono w 1987 i 1997 roku. Obecnie w budowli mieści się Litewskie Muzeum Narodowe.

Opis historii zaczerpnięty ze strony Włodzimierza Jacka Adamskiego

GALERIA

WKLIKI